Prawo spadkowe

Wątpliwości, z którymi zgłaszają się Klienci Kancelarii do adwokatów FRGA.

1. Jak wygląda i jak długo trwa procedura stwierdzenia nabycia spadku?

2. Czy długi po zmarłym się dziedziczy?

3. Co zrobić, jeśli spadkodawca zostawił długi?

4. Kiedy przedawnia się roszczenie o zachowek?

5. Jak sprawdzić, czy ktoś zostawił testament?

6. Czy mogę odrzucić spadek w imieniu dziecka?

7. Co zrobić, gdy zaginie testament?

8. Jak długo trwa sprawa o dział spadku?

9. Czy mogę wydziedziczyć tylko jedno dziecko?

10. Jakie są skutki nieodrzucenia spadku w terminie?

11. Czy testament notarialny można zmienić?

12. Kiedy można stwierdzić nieważność testamentu?

13. Kiedy można stwierdzić niegodność dziedziczenia?

Sprawy spadkowe nierzadko wiążą się z silnymi emocjami – dotyczą bowiem nie tylko majątku, ale też relacji rodzinnych. W Kancelarii FRGA oferujemy kompleksowe wsparcie prawne na każdym etapie sprawy spadkowej – od doradztwa w zakresie planowania dziedziczenia po reprezentację przed sądem w trakcie sprawy spadkowej. Konsultacje prawne udzielane są zarówno w zakresie dziedziczenia testamentowego, jak i dziedziczenia ustawowego (kiedy zmarły nie pozostawił testamentu). Kwestie spadkowe obejmują także tematykę zachowku oraz proces związany z działem spadku, doświadczeni adwokaci z Kancelarii FRGA wspierają klientów w każdym z powyższych zakresów. W ramach praktyki prawa spadkowego świadczymy pomoc zarówno osobom planującym przyszłe rozporządzenie majątkiem, jak i spadkobiercom, którzy stają wobec konieczności uregulowania spraw po zmarłym krewnym, obszary naszej działalności obejmują:

analizę testamentów, w tym testamentów zawierających zapisy windykacyjne oraz postanowienia dotyczące wydziedziczenia,
doradztwo w zakresie przyjęcia lub odrzucenia spadku,
reprezentację w sprawach o stwierdzenie nabycia spadku,
prowadzenie postępowań dotyczących działu spadku – zarówno sądowych, jak i pozasądowych,
wsparcie w sprawach o zachowek – zarówno po stronie uprawnionych, jak i spadkobierców,
pomoc w ustalaniu nieważności testamentu bądź niegodności dziedziczenia,
reprezentację w negocjacjach między spadkobiercami i mediacjach.

Wydziedziczenie i niegodność dziedziczenia

Wydziedziczenie to instytucja, która może zostać zastosowana przez testatora w przypadku nagannego zachowania osób bliskich. Pozbawienie osoby najbliższej prawa do zachowku ma zastosowanie w przypadkach określonych ustawą i musi zostać zawarte w testamencie, konieczne jest wskazanie konkretnej przyczyny (np. uporczywe niedopełnianie obowiązków rodzinnych wobec spadkodawcy, popełnienie względem niego przestępstwa, postępowanie w sposób rażąco sprzeczny z zasadami współżycia społecznego). Należy jednak pamiętać, że przyczyna musi być przyczyna musi być rzeczywista i możliwa do udowodnienia. Natomiast uznanie za niegodnego dziedziczenia polega na stwierdzeniu, po śmierci spadkodawcy, że określona osoba dopuściła się umyślnego przestępstwa wobec spadkodawcy, podstępem lub groźbą skłoniła spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania testamentu lub świadomie ukryła, zniszczyła lub podrobiła testament. Adwokaci Kancelarii FRGA pomagają zarówno osobom, które zostały niesłusznie wydziedziczone, jak i Klientom, którzy po śmierci spadkodawcy planują stwierdzenie niegodności dziedziczenia.

Doradztwo spadkowe – planowanie sukcesji

Planowanie sukcesji i dziedziczenia to ważny krok, który pozwala ograniczyć konflikty rodzinne i uporządkować sytuację majątkową jeszcze za życia. Przygotowujemy testamenty, które są dopasowane do potrzeb, relacji rodzinnych i struktury majątku naszych Klientów. Pomagamy w sformułowaniu treści testamentów zwykłych i notarialnych, tworzeniu zapisów zwykłych i windykacyjnych (np. przekazania konkretnej nieruchomości lub przedmiotu określonej osobie), analizie skutków prawnych przekazywania darowizn, optymalizacji przekazania majątku z perspektywy podatkowej, przygotowaniu niezbędnych dokumentów do sprawnego zaplanowania dziedziczenia, w tym dziedziczenia przedsiębiorstwa. Dobrze przygotowany plan spadkowy może zapobiec długotrwałym i kosztownym sporom między bliskimi, a także rozdrobnieniu majątku po śmierci testatora.

Zachowek

Zachowek stanowi roszczenie pieniężne przysługujące najbliższym członkom rodziny zmarłego, którzy zostali pominięci w testamencie bądź otrzymali z majątku spadkowego mniej, niż wynikałoby z ich ustawowego udziału. Wspieramy naszych Klientów w dochodzeniu zapłaty zachowku – obliczamy jego wysokość, analizujemy wartość masy spadkowej oraz oceniamy możliwość zastosowania instytucji przedawnienia lub obniżenia roszczenia. Adwokaci z Kancelarii FRGA reprezentują także osoby, które zostały pozwane o zapłatę zachowku – tworzą strategię sądową, uwzględniając przy tym wcześniejsze darowizny, przesłanki do obniżenia wysokości zachowku, rozłożenia zachowku na raty. Sprawy o zachowek nierzadko mają charakter sporny i emocjonalny – dlatego oferujemy nie tylko wsparcie prawne, ale także umiejętne prowadzenie negocjacji i mediacji rodzinnych.

Dział spadku

Dział spadku pozwala spadkobiercom na podział majątku pozostawionego przez zmarłego i zniesienie współwłasności. Prawnicy z Kancelarii FRGA pomagają w sprawnym przeprowadzeniu działu spadku – zarówno w formie umowy notarialnej, jak i w ramach postępowania sądowego. Adwokaci z wieloletnim doświadczeniem w sprawach spadkowych prowadzą negocjacje między spadkobiercami, przygotowują projekty umów działowych i współpracują w tym zakresie z notariuszami oraz reprezentują Klientów w sądach, również w sprawach skomplikowanych z licznymi składnikami majątku, także położonymi poza granicami Polski, długami spadkowymi oraz koniecznością rozliczeń nakładów i darowizn. Zawsze dążymy do znalezienia możliwie najbardziej sprawiedliwego i korzystnego rozwiązania dla naszych Klientów.

Stwierdzenie nabycia spadku

Po śmierci spadkodawcy pierwszym krokiem do uporządkowania sytuacji prawnej i majątkowej jest uzyskanie sądowego stwierdzenia nabycia spadku lub aktu poświadczenia dziedziczenia. Postępowanie to ma na celu ustalenie, kto dziedziczy po zmarłym – na podstawie ustawy lub testamentu – oraz w jakich częściach. W ramach świadczonej pomocy adwokaci z Kancelarii FRGA przygotowują wnioski do sądu o stwierdzenie nabycia spadku, pomagają zgromadzić niezbędną dokumentację – akty stanu cywilnego, testamenty, księgi wieczyste. Reprezentujemy Klientów podczas rozpraw sądowych, analizujemy ważność testamentów i wskazujemy potencjalne ryzyka, wspieramy także w przypadkach dziedziczenia zagranicznego. Stwierdzenie nabycia spadku to fundament do dalszych działań, takich jak dział spadku, czy sprzedaż nieruchomości wchodzącej w skład spadku.

Pytania z zakresu sprawa spadkowego, na które odpowiadają prawnicy FRGA

Czy muszę przyjąć spadek?

Nie istnieje obowiązek przyjęcia spadku. Osoba powołana do spadku może złożyć oświadczenie o jego przyjęciu wprost (bez ograniczenia odpowiedzialności za długi), z dobrodziejstwem inwentarza (z ograniczeniem odpowiedzialności za długi spadkowe do wartości aktywów), bądź o jego odrzuceniu. W przypadku braku złożenia oświadczenia w terminie 6 miesięcy od momentu dowiedzenia się o tytule powołania, przyjmuje się, że spadek został przyjęty z dobrodziejstwem inwentarza.

Co oznacza przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza?

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza oznacza, że spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wysokości wartości majątku pozostawionego przez spadkodawcę. Taki sposób przyjęcia spadku chroni przed koniecznością regulowania zobowiązań, które przewyższają wartość nabytego spadku. Jest to rozwiązanie rekomendowane szczególnie w sytuacjach, gdy istnieje ryzyko, że spadkodawca pozostawił zobowiązania, których skala nie jest w pełni znana.

Jaki jest termin na złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku?

Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, osoba powołana do spadku ma 6 miesięcy na złożenie stosownego oświadczenia – licząc od dnia, w którym dowiedziała się o tytule swojego powołania. Najczęściej będzie to moment śmierci spadkodawcy lub uzyskanie informacji o odrzuceniu spadku przez poprzednika prawnego. Niezłożenie oświadczenia w tym terminie skutkuje przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Jak zakwestionować testament?

Testament może zostać podważony w toku postępowania sądowego, jeżeli istnieją podstawy do zakwestionowania jego ważności. Do najczęstszych przesłanek należą: brak pełnej zdolności testatora do czynności prawnych w chwili sporządzania testamentu, działanie pod wpływem błędu, groźby lub przymusu, a także uchybienia formalne (np. brak podpisu, niewłaściwa forma). W takich sytuacjach warto skonsultować treść testamentu oraz okoliczności jego sporządzenia z doświadczonym adwokatem z zakresu prawa spadkowego, który oceni jakie działania należy podjąć w celu ochrony praw spadkobierców.

Na czym polega zachowek i komu przysługuje?

Zachowek to instytucja prawna, która ma na celu ochronę interesów majątkowych najbliższych członków rodziny spadkodawcy, takich jak dzieci, małżonek lub rodzice. Osoby te, mimo pominięcia w testamencie lub innych rozporządzeniach majątkowych, mogą dochodzić zapłaty określonej kwoty tytułem zachowku. Wysokość zachowku wynosi co do zasady połowę wartości udziału spadkowego, który przysługiwałby ustawowo, a w szczególnych przypadkach dwie trzecie udziału spadkowego.

Czy mogę sporządzić testament bez udziału notariusza?

Tak, testament może zostać sporządzony własnoręcznie – jest to tzw. testament holograficzny. Musi on zostać w całości napisany ręcznie przez spadkodawcę, podpisany oraz opatrzony datą. Brak któregokolwiek z tych elementów może skutkować nieważnością testamentu. Pomimo dopuszczalności takiej formy, zaleca się skorzystanie z pomocy adwokata lub notariusza, aby uniknąć potencjalnych błędów formalnych i zadbać o precyzyjne wyrażenie woli testatora.

Kiedy warto sporządzić testament w formie aktu notarialnego?

Sporządzenie testamentu w formie notarialnej zapewnia większe bezpieczeństwo prawne i eliminuje ryzyko błędów formalnych, które mogą skutkować nieważnością testamentu. Dodatkową korzyścią jest możliwość wprowadzenia do treści testamentu zapisu windykacyjnego, który pozwala przekazać konkretny składnik majątku oznaczonej osobie. Testament notarialny zostaje wpisany do Notarialnego Rejestru Testamentów, co ułatwia jego odnalezienie po śmierci spadkodawcy.

Co zrobić, gdy spadkobiercy nie są zgodni co do podziału majątku?

W przypadku braku porozumienia pomiędzy spadkobiercami możliwe jest przeprowadzenie sądowego działu spadku. Postępowanie to pozwala na formalny podział majątku spadkowego, a także rozliczenie ewentualnych nakładów, długów spadkowych czy spłat pomiędzy spadkobiercami. Kancelaria FRGA oferuje wsparcie zarówno na etapie przygotowania wniosku do sądu, jak i reprezentacji procesowej – również w sytuacjach, gdy sprawa ma charakter sporny lub wielowątkowy.

Czy testament może zawierać zapis?

Tak, w polskim systemie prawnym dopuszczalna jest forma testamentu notarialnego, w którym można zawrzeć tzw. zapis windykacyjny. Dzięki niemu spadkodawca może przekazać określony składnik majątku – np. nieruchomość, samochód, kolekcję dzieł sztuki – oznaczonej osobie już z chwilą otwarcia spadku. Przed podjęciem decyzji o zamieszczeniu zapisu w testamencie warto skonsultować treść testamentu z doświadczonym prawnikiem z zakresu prawa spadkowego.

Kiedy dopuszczalne jest wydziedziczenie?

Celem wydziedziczenia spadkobiercy, należy zamieścić odpowiedni zapis w testamencie oraz wskazać wyraźną podstawę wydziedziczenia. Wydziedziczenie jest możliwe w odniesieniu do osób uprawnionych do zachowku – np. dzieci, małżonka lub rodziców – i tylko wtedy, gdy dopuściły się one wobec spadkodawcy określonych nagannych zachowań, takich jak uporczywe postępowanie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, ciężkie przestępstwa wobec spadkodawcy lub uporczywe niedopełnianie obowiązków rodzinnych.

Dlaczego warto powierzyć swoją sprawę adwokatom z FRGA?

Sprawy spadkowe potrafią być skomplikowane – nie tylko ze względu na przepisy prawne, ale także ze względu na emocje i relacje rodzinne. Nasza kancelaria łączy doświadczenie procesowe z empatycznym podejściem do Klienta. Zapewniamy rzetelną analizę sytuacji, jasne wyjaśnienie możliwych dróg działania oraz pełne zaangażowanie w ochronę interesów naszych Klientów. Jeśli potrzebujesz pomocy w sprawie spadkowej – skontaktuj się z nami. Zespół FRGA pomoże Państwu sprawnie przejść przez cały proces związany z dziedziczeniem.

MASZ PYTANIA? SKONTAKTUJ SIĘ Z NAMI

KRS 0001085393

NIP 6751794328

ul. Grzegórzecka 76/4, 31-559 Kraków

kancelaria@frga.pl

Frączek Rupka Głowacka - Adwokaci Spółka partnerska